Speel je gitaar met vier of vijf vingers?

Het is niet echt een onbeantwoorde vraag of het beter is om met vier of met vijf vingers gitaar te spelen. Dat is absoluut vijf namelijk! Maar als je kijkt naar gitaristen dan komt het in de praktijk heel erg veel voor dat er voor een groot gedeelte met maar drie of vier vingers gespeeld wordt. Ironisch en  indrukwekkend genoeg speelde de Belgische Django Reinhardt (één van de meest invloedrijke zigeuner Jazz gitaristen ooit) de sterren van de hemel met maar twee vingers (door een brand op 18 jarige leeftijd waren zijn pink, ringvinger en middelvinger verlamd en misvormd).

Het is redelijk standaard dat iedere beginnende gitarist leert om van de linkerhand (voor rechtshandigen) de wijsvinger, middelvinger, ringvinger en pink te gebruiken. Afhankelijk van de stijl muziek en de docent wordt er ook onderwezen om de duim te gebruiken. Het is gemakkelijk om voor te stellen dat je met meer vingers ook meer dingen zult kunnen spelen. Toch zie je dat de duim vaak niet wordt gebruikt en dat de pink slechts zeer weinig wordt gebruik of tijdens het soleren zelfs totaal genegeerd wordt.

De pink is de kleinste vinger en daardoor ook de zwakste van het stel. Bij met name solo’s wordt deze vaak vergeten. Met name bij muziek waar er gemiddeld minder noten in een solo zitten (b.v. Blues) zie je veel muzikanten de pink niet gebruiken. Zo is het veel gemakkelijker om een snaar te benden (op te drukken) met je ringvinger dan met je pink omdat deze sterker is. Ook de coördinatie en snelheid van je pink is van nature slechter waardoor  bij veel gitaristen automatisch de voorkeur naar de ringvinger uit gaat. Bij de pink is het een kwestie van oefenen en gewenning. Maar als je hem gebruikt dan heb je meer mogelijkheden en ook een groter bereik op de hals.

De duim is een ander verhaal. Deze heb je niet nodig op je fingerboard om geweldig gitaar te kunnen spelen. En er zijn ook genoeg bekende gitaar virtuozen die de duim helemaal niet gebruiken in hun spel (op wellicht ondersteuning en demping na). Ga je echter richten op fingerstyle en bijvoorbeeld fingerpicking in het bijzonder dan zul je er achter komen dat de duim daadwerkelijk nodig is om bepaalde stukken te spelen. Als je kijkt naar een gitarist als Tommy Emmanuel dan is de duim een essentieel onderdeel van zijn spel. De duim wordt als het ware aan de bovenkant over de hals geen getild om de basnoten te spelen op de lage E snaar en soms de A snaar. Dit vergt veel oefening omdat je hierdoor aan de onderkant minder ruimte hebt om je vingers goed neer te zetten. Hierdoor kan het gebeuren dat je andere vingers niet goed op de toets staan en/of je andere snaren gaat dempen. Dit vergt daarom enige oefening.

Hoe zorg je er nu voor dat je alle vijf de vingers bij je spel betrekt? Zorg ten eerste dat je als onderdeel van je oefeningen je pink gaat trainen. Maak deze sterker en sneller door deze bewust in alle oefeningen te betrekken. Ook voor de duim kun je er voor kiezen om af en toe eens een basnoot met de duim te pakken in plaats van standaard met de wijsvinger of de middelvinger. Het is met name belangrijk om je linkerhand (of rechterhand voor linkshandigen) goed recht op je hals te houden zodat de vingers al meteen een natuurlijke houding aannemen ten opzichte van de toets. Dat maakt het gemakkelijker om alle vingers te betrekken in je spel maar ook natuurlijker doordat het soms simpelweg logischer is om je pink of duim te gebruiken.