Geen podiumvrees als gitarist in 3 stappen

Podiumvrees bij het gitaarspelen (of podiumvrees bij wat dan ook) is een bekend fenomeen. In een eerder artikel heb ik daar al over geschreven. Iemand met podiumvrees is onnodig bezig met zichzelf in plaats van met het publiek. Maar vandaag werd ik getriggerd door het luisteren naar Anthony Robbins om er nog eens bij stil te staan. Hierbij ga ik iets dieper in op de onderliggende oorzaken, zoals ook al in het vorige artikel benoemd, en hoe je die kunt aanpakken.

Overwinnen van podiumangst met advies van Tony Robbins

Anthony (of Tony) Robbins is wereldberoemd. Niet om zijn gitaarspel (hij speelt voor zover ik weet niet eens gitaar), maar om zijn gedachtegoed. Ken je hem niet, dan is het wellicht interessant om je eens in hem te verdiepen. Als motivator en persoonlijk adviseur heeft hij mensen als George Bush, Bill Clinton, Andre Agassi, prinses Diana, Deepak Chopra, Nelson Mandela, Anthony Hopkins en vele anderen gecoached en geadviseerd.

Wat denkt iemand met podiumvrees?

Een belangrijk fundament van Robbins’ theorie is dat elk mens dingen doet om ofwel pijn te voorkomen danwel plezier (of genot) te verkrijgen. Bij elke gedachte of beleving hebben we een positieve danwel negatieve associatie. Zo ook bij podiumvrees. Het moment dat je met je gitaar het podium opgaat of het moment dat mensen naar je staan te kijken geeft iedereen een bepaald gevoel. Mensen met podiumvrees (met of zonder gitaar) hebben op dat moment een negatieve associatie. Wellicht is er angst (pijn) om een blunder te maken. Wellicht is er angst (pijn) voor een blackout. Wellicht ben je bang (pijn) dat mensen het niet mooi zullen vinden. Of wellicht is er een negatieve associatie (pijn) met een vorige keer dat het misging.

Wat denkt iemand zonder podiumvrees?

Als je gitaristen die geen podiumvrees hebben vraagt naar hun beleving dan zul je andere dingen te horen krijgen. Deze gitaristen (of andere artiesten) hebben namelijk andere associaties bij het betreden van het podium. Ze zijn blij met de aandacht (plezier) en genieten daarvan. Ze voelen zich belangrijk (plezier). Het is geweldig om andere mensen te vermaken (plezier). Het is enerverend om met andere muzikanten samen te spelen (plezier). Of wellicht vinden ze het fantastisch dat ze de mogelijkheid krijgen om te laten horen dat ze zo hard hebben geoefend (plezier). Of het wel of niet mooi wordt gevonden is niet van belang aangezien ze trots zijn (plezier) om hun eigen werk en creativiteit te laten horen. En al die kijkende ogen geeft ze wellicht een gevoel van trots, erkenning en waardering (plezier).

Zie je hoe de associaties die je in je zenuwstelsel hebt verankerd van invloed zijn op het wel of niet hebben van podiumvrees als gitarist?

Bij de angsten  van de gitaristen met podiumvrees zullen ook de ‘niet podiumvrees’ gitaristen andere associaties gelegd hebben. Een blackout geeft ze een kick (plezier) om er met improvisatie alsnog iets van te maken. En om een foute noot op hun gitaar kunnen ze lachen en grappen maken met de bandgenoten, want dat is menselijk en hoort erbij (plezier).

Hoe pak je als gitarist podiumvrees aan?

Anthony Robbins is wereldberoemd geworden met zijn aanpak. Hij heeft zelfs shows op televisie gedaan waarbij hij mensen genas van hun angst of trauma binnen een paar minuten. En dit waren soms de ergste patiënten die werden aangedragen door gerenommeerde psychiaters en artsen. In drie simpele stappen kun jij de associaties die je hebt geconditioneerd veranderen.

Stap 1- Willen veranderen

Zorg dat je wilt veranderen! Als je de noodzaak niet ziet van jezelf aanpakken of als je je niet genoeg ergert of irriteert aan je podiumvrees dan zul je er ook niet alles voor over hebben om het aan te pakken en te veranderen. Het feit dat je tot hier gelezen hebt is voor mij al voldoende bewijs dat jij echt van je podiumvrees af wilt!

Stap 2 – Doorbreek het patroon

Op het moment dat je met je gitaar op het podium staat en je krijgt last van angsten, dan is het zaak om je patroon te doorbreken. Of als je een negatief gevoel krijgt bij het idee dat je op het podium staat, dan is het zaak om in te grijpen. Doe iets geks, iets abnormaals, iets compleet anders. Je aandacht moet afgeleid worden van je negatieve associaties. Neem bijvoorbeeld een roltong mee op het podium en blaas daarop op het moment dat je een angstgevoel krijgt. Al hangt het natuurlijk van de podiumsetting en – context af of dit kan. Ga vreemd op en neer springen. Spreek met je bandgenoten af dat ze je een schop of duw mogen geven op het moment dat ze zien dat je podiumvrees uitstraalt. Verzin in elk geval iets om afgeleid te worden van het probleem. Doorbreek de negatieve associatie en het patroon.

Stap 3 – Leg nieuwe associaties

Daarna is het van belang om nieuwe associaties te leggen. Bekijk de eerder genoemde voorbeelden van de gitaristen zonder podiumangsten. Een applaus is een bevestiging dat het mooi is. Een publiek is überhaupt een bevestiging van erkenning en interesse. Een glimlach naar iemand in het publiek doet wonderen en geeft een goed gevoel. Bij elke negatieve associatie is het belangrijk om deze associatie te herconditioneren. Bij elke gebeurtenis of elke gedachten is het van belang om daarbij een goed gevoel te krijgen. En dat is niet meer en niet minder dat het leggen van de juiste associatie.

En natuurlijk is dit niet voor iedereen gesneden koek. Daarom is iemand als Robbins ook wereldberoemd. Maar iedereen kan het leren. Iedereen kan zichzelf in positieve zin herprogrammeren. Het is niet moeilijk en het is een kwestie van oefenen. En natuurlijk is het in het begin lastig om niet terug te vallen in je oude patroon als je weer met je gitaar het podium op gaat. Maar zorg dat je die roltong of die schop van je bandgenoot in de buurt hebt en je gedachten richt op een positieve associatie.

Dit artikel is slechts een beperkte en vrije vertaling van Robbins’ aanpak, maar omschrijft wel de basis stappen. Ik kan me voorstellen dat het in een paar zinnen erg kort door de bocht en wellicht vaag en onwerkelijk overkomt. Wil je meer weten dan raad ik je aan om je meer te verdiepen in Anthony Robbins zijn boeken en audio programma’s. Het zal gegarandeerd je podiumvrees wegnemen! En het is nog mooier. Als je het onder de knie hebt, dan kun je het op alles in je leven toepassen. Maar natuurlijk ligt de prioriteit wel bij het groeien als gitarist 🙂