Help, mijn gitaarsnaar knapt tijdens het optreden!

Materiaalpech! Je houdt er rekening mee, maar het blijven de meest frustrerende en zenuwslopende momenten tijdens live optredens. Het kan zijn dat de snaar van je gitaar knapt, de stroom uitvalt, je batterijen leeg zijn, een kabel het begeeft, een zekering doorbrandt of dat er simpelweg iets anders stuk gaat. Wat kan er allemaal misgaan? Waar moet je rekening mee houden? En kun je het voorkomen?

Hoe ingewikkelder je gitaar setup, des te meer risico loop je dat er een kink in de kabel komt (letterlijk en figuurlijk). Bij een huiskamerconcert op een akoestische gitaar zijn er niet heel veel risico’s. Er kan hooguit een snaar van je gitaar knappen. Maar omdat de snaren van een akoestische gitaar meestal iets dikker zijn (staal) of rekbaar zijn (nylon) is die kans heel erg klein. Sterker nog, het is bij mij nog nooit voorgekomen.

Maar, speel je elektrisch gitaar dan wordt het een ander verhaal. De snaren zijn dunner en hebben veel meer te verduren (bend, tremolo, plectrum aanslag, etc.). Het knappen van een gitaarsnaar tijdens een concert overkomt zelfs de allerbeste gitaristen. En het gebeurt helaas bijna nooit op een goed moment. Meestal gebeurt het namelijk als je juist intensief aan het spelen bent en dat is al snel gerelateerd aan het soleren. Heb je een vaste brug dan kun je gewoon doorspelen op de snaren die overblijven. Heb je een whammy-bar op je gitaar dan is het noodzaak om met veel kunst en vliegwerk zo snel mogelijk en zo zuiver mogelijk te stoppen met spelen (je gitaar is dan namelijk zo vals als een kanarie).

Voorkomen van het knappen van je snaren kun je niet. Zorg wel dat je regelmatig nieuwe snaren op je gitaar legt, met name vlak voor optredens. Dat verkleint het risico. Zorg daarnaast dat je bij belangrijke optredens een reserve gitaar bij je hebt. En heb je die niet, zorg dan dat je in elk geval reserve gitaarsnaren bij je hebt. Maak duidelijke afspraken met de band. Welk nummer kan de band spelen als jij even wegvalt om een snaar te vervangen zodat de show wel kan doorgaan? Maak duidelijk als een toetsenist of tweede gitarist jouw solo even moet overnemen. Maar zorg vooral dat je niet in paniek raakt, want dat is niet nodig. En als het echt niet anders kan dan leg je het optreden even een paar minuten stil zodat je je snaar kunt vervangen. Dit is voor het publiek niet erg en kun je ook gemakkelijk uitleggen. Een goede frontman of -vrouw kan er zelfs een mooi verhaal of grapje van maken!

Het kan ook voorkomen dat je gitaargeluid ineens wegvalt. Dat is een groter probleem, want het kan meerdere oorzaken hebben. Is het je kabel of draadloze zender/ontvanger? Is het je versterker? Zijn het je effecten of pedalen? Is de stroom uitgevallen? Er zijn zoveel verschillende factoren en componenten dat het vaak niet direct duidelijk is waar het probleem zit. Als de stroom uitgevallen is dan merk je dat vanzelf, want dan hoor je waarschijnlijk alleen nog een drumstel 🙂 Als er een apparaat uitgevallen is dan signaleer je dat ook snel, aangezien er ergens geen lampjes meer branden. Is je versterker uitgevallen, controleer dan de zekeringen en zorg dat je reserve zekeringen bij je hebt. Of zorg dat je als alternatief rechtstreekts op de PA kunt inprikken.

Als alle apparaten nog aan staan en werken, controleer dan als eerste of het signaal van je gitaar je effecten en versterker bereikt. De meestal versterkers hebben een signaal-indicatie aan de input gekoppeld in de vorm van een lampje of serie lampjes. Is dit niet het geval dan kan het probleem zitten in je kabel of draadloos systeem. Controleer je batterij en/of probeer een andere kabel. Werkt dit allemaal, controleer dan je gitaarpedalen of gitaareffecten die voor de versterker zijn geschakeld. Haal deze er tussenuit en kijk of je dan wél geluid hebt, zodat je weet of er iets mis is met je effecten (of de instelling daarvan). En ligt het niet aan je gitaar, je kabels, je effecten en je versterker, controleer dan nog eventuele kabels naar je speakerkast(en).

En kun je het probleem echt niet vinden? Dan heb je waarschijnlijk een groter probleem en is het niet binnen een paar minuten op te lossen. Tenzij…. heb je je volumeknop wel open staan? Ai…beginnersfoutje 😉 Ik heb wel eens minuten lang gezocht naar een probleem omdat ik geen geluid meer had. Wat bleek? Was de zanger per ongeluk op mijn volumepedaal gaan staan. Maar dat gebeurt gelukkig maar één keer, want elke volgende keer daarna was dat het eerste dat ik controleerde!

Materiaalpech voorkom je niet. Maar zorg in elk geval dat je goed bent voorbereid:

– Neem een reservegitaar mee

– Vervang regelmatig de snaren van je gitaar

– Maak afspraken binnen de band

– Zorg voor reserve snaren, kabels, batterijen, zekeringen en stekkerdozen

– Zorg voor de ‘tools’ zoals een schroevendraaier of tang

– Maak in je hoofd een blauwdruk van hoe je setup in elkaar zit en hoe alles is aangesloten

En controleer je volumeknop en volumepedaal 🙂