Elementen of pickups zijn magnetische spoelen die zich op een elektrische gitaar bevinden. Een gitaarelement bestaat uit een magneet die met geïsoleerd koperdraad is omwikkeld (een spoel). De snaren van de gitaar liggen iets boven het element en bevinden zich nog in het magnetische veld van de elementen. Als de snaar wordt aangeslagen en gaat trillen, dan veroorzaken de trillingen een verandering in het magneetveld van het element. De spanning die hiermee wordt verkregen wordt naar een versterker gestuurd die het vervolgens omzet in geluid. Er zijn verschillende soorten elementen en de meeste gitaren hebben een combinatie van meerdere elementen.

Het meest gebruikte element is een enkele spoel en heet een single-coil. Een single-coil element typeert zich door een helder en open geluid met veel boventonen. Een Fender stratocaster heeft standaard drie van deze elementen. Eén tegen de hals aan, één tegen  de brug aan en ééntje daar tussenin.

Zogenaamde double-coil humbucker elementen zijn twee naast elkaar gelegen spoelen (als het ware twee enkele elementen), waarbij het koperdraad bij de twee elementen in tegengestelde richting om de magneet is gewikkeld. De elementen zijn in serie geschakeld en geven een warmer en voller geluid dan een enkele spoel. Het signaal is ook veel sterker dan dat van een single coil element (dat komt doordat de spoelen tegengesteld gewikkeld zijn). De betere humbucker elementen kunnen ook als single-coil geschakeld worden, wat veel combinaties mogelijk maakt. Het schakelen van elementen gebeurt middels een schakelaartje op de body van de gitaar.

Piëzo elementen zijn elementen die meestal in akoestische gitaren worden ingebouwd ter hoogte van de brug. Qua werking is het geen spoel zoals bij een single-coil of een humbucker element, maar het element werkt met kristallen. Door verandering in druk geven deze kristallen een elektrisch signaal.

Als het signaal dat door de elementen gegenereerd wordt te zwak is, dan wordt er een voorversterker in de gitaar of de elementen ingebouwd. Hiermee worden het zogenaamde actieve pickups. Gitaren met actieve elementen hebben daarom ook een, meestal 9V, batterij ingebouwd die de elementen actief maakt en het signaal versterkt.

De positie van het element op de gitaar is van cruciaal belang voor het geluid. Hoe dichter het element tegen de hals aan ligt, des te voller het geluid. Ligt het element meer tegen de brug aan, dan wordt het geluid een stuk helderder. En door het kunnen schakelen van elementen zijn er veel combinaties van elementen en dus geluiden mogelijk. De gitarist kan kiezen voor één element, voor twee elementen of voor een humbucker en een single-coil samen of twee humbuckers samen. John Petrucci heeft zelfs een Musicman signature model waarbij een piëzo element samen met een single-coil of humbucker geschakeld kan worden.